Jong geleerd is oud gedaan

“Stress die we zien bij pubers begint vaak al in de peutertijd”

Kinderen die goed in hun vel zitten, ontwikkelen zich beter. Al ruim 10 jaar maakt het Gezonde School-team van de GGD zich sterk voor een gezond en (sociaal) veilig leerklimaat op scholen. Samen met leerlingen, ouders, schoolpersoneel en andere professionals. Niet alleen op school trouwens. Want een gezonde en stimulerende leeromgeving begint al op de kinderopvang.

Wil je problemen met gezondheid voor zijn, dan moet je bij de kinderopvang beginnen.”

Schoolprofielen

In Gelderland-Zuid werken bijna alle scholen in het basis- en voortgezet onderwijs met de Gezonde School-aanpak. Het betekent dat de school 1 of meer leefstijlthema’s structureel aandacht geeft en dit vastlegt in beleid. De GGD begeleidt scholen hierbij. Het accent in de aanpak bepaalt de school zelf. Of het nu gaat om voeding en beweging, roken, welbevinden, seksualiteit, het kan van alles zijn. Liefst zoeken we hierin ook samenwerking met de kinderopvang, want goede preventie begint zo jong mogelijk. Dat werd maar weer eens bevestigd toen we de resultaten uit onze Kindermonitor – de zogenaamde ‘schoolprofielen’ - aan kindercentra presenteerden, vertelt adviseur Gezonde School Sylvia Meijer. “Veel kindercentra herkenden de trends, vooral op het gebied van slaapproblemen en dagritme.”

Verschillen per wijk

Haar collega Myriam van der Steen werkt als zorgcoördinator voor het project ‘Kijk op kleintjes’. Op vaste basis bezoekt zij, samen met 3 collega-zorgcoördinatoren, alle kindercentra in Nijmegen. Om daar te observeren of kinderen zich goed ontwikkelen en misschien een extra steuntje in de rug nodig hebben. Myriam: “Als er iets aan de hand is, heeft dat vaak te maken met ontwikkeling, gedrag en/of gezinssituatie. Het verschilt per wijk. Daar waar hoogopgeleide ouders wonen, zie je tegenwoordig steeds vaker dat kinderen kampen met stress.” Sylvia herkent dit: “Prestatiedruk, de veelheid aan keuzes en de komst van social media hebben het leven van kinderen en jongeren ingrijpend veranderd. Het aantal jongeren dat kampt met sombere gevoelens en stressklachten neemt toe. Dit begint al vroeg: kleintjes moeten van alles. Dat heeft invloed op hun dagritme en -structuur.”

Volstrekt normaal

Ze zijn het er beiden over eens: stress die we zien bij pubers begint vaak al in de peutertijd. Myriam: “Wil je gezondheidsproblemen voor zijn, dan moet je bij de kinderopvang beginnen. Sylvia noemt Brede School De Klumpert in Hatert als goed voorbeeld. “Alles wat ze daar met gezondheid doen, doen ze op zowel de basisschool, de kinderopvang als de BSO. Deze zitten bij elkaar in het gebouw, dus het is ook heel natuurlijk en vanzelfsprekend om de gezonde lijn door te trekken.” Samen bewegen is op De Klumpert bijvoorbeeld volstrekt normaal: de kleintjes en de grotere kinderen gymmen samen (zie foto) en spelen samen op het schoolplein. Sylvia: “Water drinken is ook iets wat je van jongs af aan kunt stimuleren. Op de kinderopvang wordt bijna alleen nog water en thee gedronken. Ook de scholen volgen. Veel middelbare scholen hebben hun automaat met zoete drankjes weggehaald en vervangen door een watertappunt. Gevolg: leerlingen zijn minder druk en kunnen zich beter concentreren.”

“Het belangrijkste is dat erover gepraat wordt. Overal dezelfde gezonde boodschap.”

GEZONDHEID KINDEREN*

* Resultaten zijn afkomstig uit de Kindermonitor 2018. De ouders van de kinderen hebben deze antwoorden gegeven.

Samenwerking met ouders

De samenwerking met ouders is cruciaal bij het aanmoedigen van een gezonde leefstijl. Daarom worden ze nadrukkelijk betrokken bij de Gezonde School-aanpak. Zo ook op Christelijke basisschool De Hien in Dodewaard, waar het thema voeding extra aandacht krijgt. Directeur Evelien Buis: “Jaarlijks organiseren we een projectweek voeding. Dat is een week vol smaaklessen, met als afsluiter de Gezonde School-lunch waar kinderen zelf de recepten en ingrediënten voor meenemen. Vorig jaar kregen alle aanwezige ouders samen een workshop over gezonde voeding.” Op de kinderopvang is het iets makkelijker om de ouders te betrekken. Ze halen en brengen hun kinderen; dat zijn de momenten dat er snel even wat informatie wordt uitgewisseld. Bijvoorbeeld over gezonde traktaties of over een sociale activiteit. Sylvia: “Het belangrijkste is dat erover gepraat wordt. Overal dezelfde gezonde boodschap, daar kunnen wij als GGD een bijdrage aan leveren. Zo wordt de gezonde keuze een makkelijke keuze!”

Meer GGD-brede producten

Van droom naar werkelijkheid

Oefenen met playmobiel