“Wij kunnen het verschil maken voor ouders en hun kindje.”

Kind houden?

De gesprekken met de cliënt zijn meestal 1-op-1, bij voorkeur in de vorm van een huisbezoek. Soms blijkt een vrouw al zwanger en twijfelt ze of ze de zwangerschap wil uitdragen. Als ze hulp nodig heeft bij het maken van die keuze, wordt een collega ingeschakeld voor een keuzehulpgesprek. Als het gaat om een jonge kwetsbare vrouw die zeker weet dat ze haar kind wil houden en het is haar eerste kindje, dan komt Saskia Rooijakkers in beeld. Deze verpleegkundige van de Jeugdgezondheidszorg leidt sinds september 2017 de pilot ‘VoorZorg’. Doel is om ervoor te zorgen dat baby’s in een risicovolle (gezins)situatie, zo probleemloos mogelijk de eerste 2 jaar doorkomen.

Raad en daad

“Het zit hem vooral in het ‘hechten’ van de baby”, vertelt Saskia over de aanpak. “Vaak is de moeder zelf – om welke reden dan ook – als baby niet goed gehecht aan haar ouders. Ze mist hierdoor een stevige basis. Dit zorgt ervoor dat ze vaker in lastige situaties terechtkomt, met alle gevolgen van dien. Ook voor de opvoeding van haar eigen kind.” Volgens Saskia heeft de moeder baat bij iemand die met raad en daad naast haar staat, op een gelijkwaardige manier. “Je moet vooral niet willen sturen. Het werkt alleen als je deze vrouwen zelf tot inzichten en keuzes laat komen. Ik volg hen daarin. Het is hún keuze en van daaruit gaan we nadenken over consequenties en vervolgstappen.”

Best schipperen

Op dit moment begeleidt ze negen moeders, in de meeste gevallen samen met hun partner. Ze gaat regelmatig langs en is een belangrijk persoon in hun leven geworden. Vaak zelfs een van de weinige mensen met wie ze contact hebben. Saskia probeert het vangnet rond haar cliënten uit te breiden. Via de netwerken van haar collega’s, maar ook via de familie- en kennissenkring van haar cliënt. “Dat is nodig, anders draag ik een te grote verantwoordelijkheid in mijn eentje. Ik besteed 2 werkdagen per week aan dit project. Maar wat doe je als je een appje krijgt na werktijd? Soms is dat best schipperen, want ik moet ook m’n privéleven bewaken.”

Structuur bieden

Ze voert gesprekken met de vrouwen om hun leven in kaart te brengen, in het begin wekelijks. “Leidend zijn vragen als: wat heb je meegemaakt, hoe werd je opgevoed, wat voor relaties had je, wat voor moeder wil je zelf zijn? Het is vooral een registratie van feiten, ik ben er niet om gebeurtenissen te verwerken.” Ze wil een frisse start maken met de opvoeding, de vrouwen staan er open voor. “Ik heb een vrouw in begeleiding met een chaotisch levensverhaal. Haar kindje wil ze juist structuur bieden, zelf heeft ze dat niet gehad. Samen maken we een schema. Van kleine dagelijkse dingen, zoals elke dag douchen. Zo creëer je houvast voor de moeder en een structuur die ze ook weer kan overdragen op haar kind.”

Ultieme preventie

Hulpverleners die zich zorgen maken over een (toekomstige) zwangerschap bij een cliënt, kunnen contact opnemen met de dames van NNZ of VoorZorg. Irmgard: “We werken samen met collega’s binnen de GGD, wijkteams, verslavingszorg, huisartsen, verloskundigen, ROC’s, noem maar op. Van veel hulpverleners hoor ik terug dat ze blij zijn met onze aanpak. Het schept ruimte om aan andere zaken te werken in het leven van hun cliënt.” Ook de vrouwen zelf ziet ze opgelucht de deur uitgaan als de anticonceptie is geregeld: weer een zorg minder. “Een paar gesprekken en je kunt er abortus, uithuisplaatsing en andere ellende mee voorkomen. Ik vind dat ultieme preventie.” Saskia is het er roerend mee eens: “Met ons werk kunnen we echt het verschil maken voor het leven van de ouders en hun kindje.”